Göz yorgunluğundan kurtulmak için neler yapmak gerekir?

Göz yorgunluğu, ofis çalışanları arasında en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Günün büyük bir bölümünü ofiste ve bilgisayar başında geçiren ofis çalışanları, gözlerini uzun süre ve yoğun bir şekilde kullandıkları için astenopi, yani göz yorgunluğu yaşayabilmekte. Aslında basit birtakım önlemlerle giderilebilecek bu şikayet, gereken önlemler alınmadığında daha büyük sorunlara yol açarak yaşam kalitemizi ve iş performansımızı olumsuz yönde etkilemekte. Ofix Blog‘da bu haftaki sağlık köşemizde, göz yorgunluğundan kurtulma yolları hakkında faydalı bilgiler paylaşacağız.

Göz yorgunluğu nedir?

Tıp literatüründe astenopi olarak bilinen göz yorgunluğu kısaca, gözlerin uzun süre ve yoğun bir şekilde kullanılması sonucu yorgun düşmesi olarak tanımlanabilir. Özellikle de gün içinde bilgisayar ekranına yakın mesafeden ve uzun süre bakan kişilerde sık rastlanan sağlık sorunlarından biri olan göz yorgunluğu, gözlerde huzursuzluk yaratmakta ve görüş kalitesini bozmakta. Göz yorgunluğu çoğu zaman yeterince önemsenmeyen belirtiler verse de ihmal edilmesi halinde baş ağrısı, bulanık veya çift görme, gözlerde yanma hissi oluşturabilmekte. Bu şikayetler nadiren başka sağlık sorunlarının belirtisi de olabilir. Fakat gün içinde yakın mesafeden ve uzun süre bilgisayar ekranına bakıyorsanız, göz yorgunluğu sorunuyla karşılaşmanız çok daha yüksek bir olasılıktır.

Bununla birlikte, göz yorgunluğu başka nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Herhangi bir objeye uzun süre sabit bir şekilde bakmak, yetersiz ışık altında bir şeyler okumak, uzun süre TV izlemek veya araç kullanmak ve çeşitli postür bozuklukları da göz yorgunluğuna yol açabilmekte. Bu gibi nedenlerle göz kaslarında oluşan hasar, gözün odaklanma güçlüğü yaşamasına ve görüş kalitesini yitirmesine neden olmakta. Gözünüzde eğer görme bozukluğu varsa ve gözlük kullanıyorsanız, göz yorgunluğu şikayetini daha sık yaşayabilirsiniz. Bu gibi durumlarda göz muayenesi yaptırmanız ve gözlük camlarınızın numarasını ayarlatmanız gerekebilir.

Göz yorgunluğu olan kişilerde dikkat kaybı ve odaklanma güçlüğü oldukça yüksek düzeydedir. Bilgisayar başında yapılan işlerin gerektirdiği süre boyunca ekrana bakmayı zorlaştıran göz yorgunluğu, işlerin kısa sürede tamamlanması için kişiyi acele ettirir ve hataya sürükler. Yüksek derecede göz yorgunluğu olan hastalar, hekime başvurup gerekli tedavi sürecini başlatmak yerine, işlerini ekrana bakmadan halletmeye çalışmak gibi yanlış bir tutum içine girebiliyor. Oysa, çoğu zaman basit önlemlerle çözülebilecek bu şikayetin ihmal nedeniyle büyümesi durumunda hem tıbbi tedavi zorlaşır, hem de işte oluşan hata ve eksikliklerin telafisi hasta ve iş veren için ek külfet yaratır. 

Göz yorgunluğundan kurtulma yolları nelerdir?

Göz yorgunluğu konusunu bu şekilde kısaca ele aldıktan sonra yazımızın bu kısmında, göz yorgunluğundan kurtulma yolları hakkında faydalı bilgiler paylaşacağız. Fakat şu noktayı özellikle belirtmek istiyoruz. Burada paylaşacağımız bilgiler, göz yorgunluğundan kurtulma konusunda yalnızca genel bilgilerden ibarettir ve hiçbir tedavi edici niteliği yoktur. 2 haftadan uzun süren göz yorgunlu şikayetiniz varsa, mutlaka hekiminize başvurmalı ve gerekli tedavi sürecini hekiminizin gözetiminde sürdürmelisiniz.

20-20-20 kuralını uygulamalısınız.

Göz yorgunluğundan kurtulma yolları içinde en etkilisi 20-20-20 kuralıdır. Bu kural kısaca, 20 dakikada bir gözlerinizi 20 saniye kadar, 20 fit yani 6 metre uzaklıktaki bir objeye odaklamak şeklinde ifade edilebilir. Bu kuralı uyguladığınızda, uzun süre yakın mesafeye odaklanan göz kaslarınızın gevşemesini ve dinlenmesini sağlayabilirsiniz. Bu sayede göz yorgunluğunuzu kontrol altına alabilirsiniz. Kendinizi işinize kaptırıp aralıksız çalışıyorsanız, bilgisayar ekranınıza 20-20-20 yazan küçük bir post-it yapıştırabilirsiniz.

Gözünüze gelen ışık miktarını sınırlamalısınız.

Sonbaharı geride bırakıp kış mevsimine hazırlandığımız şu günlerde ofislerde aydınlatma sistemleri daha fazla kullanılmaya başlandı. Göz yorgunluğuna yol açan en önemli faktörlerden biri bilgisayar ekranından göze direk gelen ışık olsa da ofiste parlak ışıklar ve tepe floresan lambalar da bu bağlamda önemli bir nedendir. Gözlerinizde eğer ışığa karşı hassasiyet varsa, iş vereninizle görüşüp ofiste aydınlatma sistemi konusunda gerekli iyileşmeyi yapmasını talep etmelisiniz. Çalışırken ayrıca, herhangi bir ışık kaynağına doğrudan bakmamaya dikkat etmeli ve gerekirse arkadaşlarınızla konuşup yer değişikliği talebinde bulunmalısınız.

Ekran parlaklığını doğru ayarlamalısınız.

Bilgisayar ekranınızda kontrast düzeyi yüksekse, göz yorgunluğu şikayetiyle daha sık karşılaşmanız mümkündür. Kısaca ifade etmek gerekirse kontrast, bir objenin parlaklığı ile etrafındaki objelerin parlaklığı arasındaki farktır. Göz yorgunluğundan kurtulma yolları içinde bilgisayar ekranınızda yüksek kontrast kullanmamaya dikkat etmelisiniz. Fakat bunun anlamı, ekran parlaklığını çok düşük düzeye indirmek değildir. Nitekim, gereğinden koyu ekran rengi de göz yorgunluğuna yol açabilmekte. Kendiniz için en doğru ayarları deneme yanılma yöntemiyle bulabilirsiniz.

Ekran mesafesini korumalısınız.

Bilgisayar ekranıyla aranızdaki mesafe 50 cm’in altına inmemeli. Yazıları okurken bu mesafenin altına iner veya üzerine fazla çıkarsanız, boyun kaslarınızla birlikte göz kaslarınız üzerinde daha fazla baskı oluşacaktır. Bilgisayar ekranınız göz hizasında olmalı, tercihen biraz altta kalabilir. Ofiste çalışırken mümkün olduğunca sırtınızı koltuğunuza yaslamalı ve dik tutmaya çalışmalısınız. Sırtınız dik durduğu sürece hem boyun, hem de göz kaslarınızın aşırı zorlanmasını önler ve hem eklem ağrılarından, hem de göz yorgunluğundan kurtulabilirsiniz.

Gözlerinizin kurumasını önlemelisiniz.

Göz yorgunluğu şikayetlerine eşlik eden konuların başında göz kuruluğu geliyor. Bazen göz yorgunluğu göz kuruluğuna yol açarken, bazen de göz kuruluğu göz yorgunluğuna yol açabiliyor. Ofiste çalışırken kendinizi işinize kaptırıp yeterince göz kırpmayı ihmal ederseniz, gözleriniz kuruyacak ve daha çabuk yorulacaktır. Göz yorgunluğundan kurtulma yolları içinde gözlerinizi yeterince kırpmayı ihmal etmemelisiniz.

Göz kuruluğu konusunda ayrıca, ofisinizin ısısına da dikkat etmelisiniz. Sonbahar ve kış döneminde gereğinden fazla kullanılan klima ve kombiler ortam sıcaklığının artmasına bağlı olarak göz kuruluğuna yol açabiliyor. Ofiste çalışırken sıcaklığın 20-26 derece arasında olmasına dikkat etmelisiniz. Sıcaklığın 26 dereceden fazla olması durumunda ofiste verimli çalışma şansınız çok düşüktür.

Göz yorgunluğundan kurtulma yolları içinde ayrıca, sağlıklı beslenmeli ve gün içinde yeterince su tüketmeye dikkat etmelisiniz. Sağlıklı beslenme programınız içinde A, C, D ve E vitaminleri ile omega-3, çinko ve selenyum bakımından zengin besinlere öncelik tanıyabilirsiniz. Ve tabii, belirli aralıklarla göz kontrolü yaptırmayı da ihmal etmemelisiniz.

Tüm okurlarımıza sağlıklı, keyifli ve bol kazançlı günler diliyoruz…