Enflasyonla birlikte parça ve hammadde maliyetleri arttı. Alım gücünün de düşmesiyle sıfır bilgisayar almak, birçok insan için imkânsız bir hal aldı. Bu durumda yapabileceğimiz en iyi şey ikinci el bilgisayarları değerlendirmek gibi görünüyor. Daha önce “ofis harcamalarından tasarruf yöntemleri” konulu bir yazı yazmıştık. İkinci el bilgisayar tercih etmek de bu tasarruf yöntemlerinden birisi diyebiliriz.
Ancak ikinci el bilgisayar alırken dolandırılmamak için birçok kritere dikkat etmek gerekiyor. Yoksa ikinci el araba alırken de yaşandığı üzere astarı yüzünü geçen ve yağmurdan kaçarken doluya tutulmanıza neden olan bazı sıkıntılı durumlar söz konusu olabiliyor.
Özellikle de ikinci el dizüstü bilgisayar (laptop) alırken çok daha dikkatli olmalısınız. Çünkü masaüstünde olduğunun aksine bu bilgisayarların parçalarının değiştirilmesi daha meşakkatli süreçler gerektiriyor. İlk bakışta bu değişikliklerin anlaşılması çok güç.
Ofix Blog olarak ikinci el masaüstü ve laptop alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda kısa rehber niteliğinde bir kontrol listesi hazırladık:
Almayı düşündüğünüz ikinci el bilgisayarla ilgili bilgi toplayın
Satın almayı düşündüğünüz ikinci el bilgisayarın ne zaman piyasaya çıktığını, sahip olduğu özellikleri, satın alacağınız kişinin bu bilgisayarı ne kadar süredir kullandığını öğrenin. Yeni alıp haklı bir sebeple satıyorsa bu iyiye işarettir, öte yandan bir sorun sebebiyle elden çıkarması da muhtemel. Bu noktada satıcıdan doğru bilgileri almak önemli. Bilgisayarın aradığınız nitelikleri sağlaması, sorunsuz çalışması büyük önem taşıyor. Bununla birlikte aynı veya benzer özellikteki bilgisayarların piyasa değerini ve başka bir ikinci el satıcı adayı varsa ondaki fiyat aralıklarını da araştırın. Satın almayı düşündüğünüz kişi diğerlerine göre çok daha uyguna satıyorsa bu duruma şüpheyle yaklaşmanızı öneririz. Karşılaştırmalarınızı iyi yapın. Bilgili bir alıcının kandırılması güçleşir. Bilgisayardan anlayan bir tanıdığınız varsa ondan yardım isteyin. Satın almadan önce o kişiyi bu sürece dahil edin.
İkinci el bilgisayarı güvenilir satıcılardan alın
Çok güvendiğiniz bir kişiye, mesela çok yakın arkadaşınıza, size satacağı ikinci el bilgisayar konusunda güvenebilirsiniz. Yine de size o bilgisayarla ilgili her şeyi anlatmasını isteyin. Onun da farkında olmadığı bir soruna karşı bilgisayarı kontrol edin, gerekirse bir ekspere kontrol ettirin. Arkadaşlık başka ticaret başka! İkinci el bilgisayarı bir ticari platformdan alacaksanız güvenilir satıcıları ve iade garantili yerleri tercih edin. Sorun çıkarsa, o platformun güvencesi sizi büyük sorunlardan kurtarabilir. Bu noktada size Ofix‘in ikinci el elektronik ürünler satmaya başladığının müjdesini verelim. Lenovo, HP, Dell gibi markaların ikinci el dizüstü bilgisayarlarına Ofix’ten ulaşabilirsiniz. Ofix’ten alacağınız ikinci el elektroniklerde 1 yıl ücretsiz bakım garantisi mevcut.
İkinci el bilgisayarın fiziksel hasar ve dış görünüş kontrolü yapın
İkinci el bilgisayar alırken dikkat edilmesi gereken ilk husus, bilgisayarın fiziksel hasarı olup olmadığıdır. Çatlak veya kırık gibi bir hasar varsa düşme ihtimalini göz önünde bulundurun. Bu, almayı düşündüğünüz bilgisayardan soğumanızı gerektirir. Çünkü bilgisayarlar çok hassas elektronik bileşenlere sahip oluyor. İlk düşme veya çarpmada sorun yaratmasa bile elektroniklerin her darbede yıpranma payı artar. Siz aldıktan sonra en ufak bir darbede bilgisayar kullanılamaz hale gelebilir. Bilgisayarın teknik aksamına zarar verecek noktalarda küçük de olsa hasarlar varsa kesinlikle almayın. İki gün sonra elinizde kalmasın veya size sıfır bilgisayar maliyetine neden olacak büyük masraflar çıkarmasın.
Dış görünüş açısından temiz bir bilgisayar da o bilgisayarın iyi kullanılmış olduğunu gösterebilir. Daha önce yazdığımız ofis temizliği konusuna özen gösteren bir ofisten veya malına değer veren birinin elinden çıkan ikinci el bilgisayar da tercih sebebi olabilir. Sonuçta kimse, kötü kullanılmış veya başkasının kiriyle dolu bir bilgisayar satın almak istemez. Ancak her şey dış görünüş değil; bunu da sakın unutmayın.
İkinci el bilgisayarı satın almadan önce çalıştırın
Güvencesi olmadan ikinci el bir laptop satın aldınız diyelim, eve veya ofise geldiniz. Ekran veya klavye çalışmıyorsa geçmiş olsun! Bununla birlikte bilgisayar dışarıdan bir darbe almamış ve temiz görünüyorsa bile içindeki sorunları dışarıdan anlamayabilirsiniz! Kötü bir sürprizle karşılaşmamak adına bilgisayarı satın alacağınız kişiden bilgisayarı açıp çalışır halde olduğunu göstermesini isteyin. O bilgisayarda mevcut olması gereken soğutma fanları, sabit disk, USB girişleri, varsa CD-ROM, HDMI ve şarj girişi vb. aksamların sorunsuz çalıştığından veya olmaması gereken sesler çıkarmadığından emin olun. İşlemci, RAM ve hard disk kapasitesi gibi özelliklerin, o modelde olması gereken nitelik ve büyüklüklerde olduğunun da karşılaştırmasını yapın. Eksik veya değişmiş parça olmadığından da emin olun. Bilgisayarın içindeki aksamın orijinal ve sorunsuz parçalardan oluştuğunu da teyit edin. 10-15 dakika kadar çeşitli fonksiyonlarını test edin. Donma, yeniden başlatma ve aksama gibi sorunlar yaşanmadığından emin olun. İster laptop ister masaüstü olsun bu hepsi için geçerli.
İkinci el dizüstü bilgisayar alırken şarjı kontrol edin
Ancak laptop veya masaüstüne göre değişecek bir iki önerimiz var. Laptop alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda verebileceğimiz en kritik tavsiyelerden birisi, şarja takılı olmadan çalışabilmesi. Aksi takdirde bataryası ölmüş demektir. Alacağınız bilgisayar masaüstüyse de kasayı açmaktan çekinmeyin ve diğer donanımlarla birlikte anakart üzerindeki kapasitörlere bakın. Şişkinse bu bir soruna işaret eder. Buna benzer pek çok donanımsal ve yazılımsal soruna karşı hazırlıklı olun. Hoşunuza gitmeyen bir şeyler varsa satın almayı reddetmekten çekinmeyin. Boşu boşuna para vermek zorunda değilsiniz.
Güvenilir mağazalardan ikinci el bilgisayar alıyorsanız test etmenizi sağlayan yerleri tercih edebilirsiniz. Buna karşın uzaktan bir satın alım gerçekleştiriyorsanız daha dikkatli olun. Satıcıdan, bilgisayarın hem fiziksel hem de donanımsal olarak sorunsuz olduğunu gösteren bir video çekmesini isteyin. Veya yüz yüze görüntülü görüşmede bunları göstermesini talep edin. Kendisinin de izniyle bu videoyu kaydedin. Bir sorun olursa bu videonun, elinizde kanıt olarak bulunması bile karşı taraf için caydırıcı olabilir.
İkinci el bilgisayarın ek parça, fatura ve garantisine dikkat edin
İkinci el dizüstü bilgisayar alırken dikkat edilmesi gerekenler arasında en önemli hususlardan birisi orijinal şarj aleti! Masaüstü bilgisayarda yine o bilgisayara ait orijinal ek parçalar varsa talep edin. Ek parçaların ve teknik aksamın çalıştığından emin olun. Bozukluğa yol açmayacak eksikler varsa ve bunlar size ek masraf çıkartacaksa indirim talebinde bulunun. Bununla birlikte bilgisayarı yeni alıp satan bir satıcıyla karşı karşıyaysanız fatura ve garantisini mutlaka isteyin. Güvenilir bir yerden satın alındığından emin olun. Yeni alınıp fatura ve garantisi olmayan bir bilgisayarsa, bu büyük bir soru işaretidir. İlk aşamada sorunsuz gördüğünüz ikinci el bilgisayar, satın alma sonrası sorun yaşatırsa, faturasız ve garantisiz bir bilgisayar size büyük masraflar çıkarabilir. Satıcı bu bilgisayarı yıllar önce aldıysa, yani garantisi bitmiş bir bilgisayarsa yine ek indirim talep etmek için elinizde bir koz var demektir. Yine de her ihtimale karşı dikkatli olun. Şüpheniz varsa vazgeçin.
İkinci el bilgisayarda korsan yazılım kontrolü yapın
Satın almayı düşündüğünüz bilgisayarı, özellikle de iş yeri kullanımı için alıyorsanız korsan yazılım kontrolünden geçirin. Satıcıdan bunun için teminat isteyin, gerekirse yukarıdaki diğer maddeleri de içeren imzalı bir sözleşme yapın. İşletim sistemi ve ofis programlarının orijinal anahtarı yoksa, korsan yazılımsa bu bilgisayarın ileride başınıza iş açma ihtimali yüksek. O bilgisayarı almayın! Tasarruf yapacağım derken bindiğiniz dalı kesmeyin. Konunun önemine dair daha önce yazdığımız Microsoft 365 lisansları ile ilgili yazıya da göz atmanızda fayda var.
Son olarak:
İkinci el bilgisayar almanızın nedeni, bütçenize uygun hareket etmektir. Bu sebeple ilk maddede önerdiğimiz gibi piyasa araştırmasını iyi yapmanız gerekiyor. Almayı düşündüğünüz özelliklerdeki bir bilgisayarın, belki başka bir marka ve modeldeki sıfır fiyatı, belirlediğiniz bütçeye çok yakındır. Bu durumda sıfır tercih etmek en mantıklısı. Ancak sıfır model almak sizi maddi açıdan zorlayacaksa ve o özelliklerde bir bilgisayara ihtiyacınız varsa yukarıdaki maddeleri göz önünde bulundurup bütçenize uygun bir bilgisayar almanız en doğrusu. Onun için de en doğru adres Ofix’in ikinci el teknoloji ürünleri!
Uyarı: Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Kapsamlı bir tavsiye listesi hazırlamaya çalıştık fakat gözümüzden kaçan bir detay olması ihtimaline karşı sizi uyarmak isteriz. Bu sebeple ortaya çıkacak herhangi bir sorun veya yanlış karardan ötürü bu yazının yazarı veya Ofix sorumlu tutulamaz. Bu konuda uzman biri veya bir kurumdan teknik destek almanızı öneririz.
