Kahvede asidite nedir?

Ülkemizde en çok tüketilen içeceklerden biri kahvedir. Evlerde ve ofislerde Türk kahvesinden hazır kahveye, filtre kahveden çekirdek kahveye, kapsül kahveden soğuk kahveye kadar pek çok kahve çeşidinin keyifle tüketildiğini görmekteyiz. Hangi türde olursa olsun, kahvenin aromasını ve kalitesini etkileyen konuların başında kahvede asidite gelmekte. Kahveyi tanımlamak için kullanılan terimlerden biri olan asidite, her kahveye kendine özgü birtakım özellikler kazandırır. Alıştığınız bir kahve markası varsa, aynı lezzeti bir başka markada bulamaz, hep o markanın ürünlerini tercih etmek isteyebilirsiniz. Bunun en önemli nedeni, alıştığınız kahve markasının ürünlerindeki asiditenin damak zevkinize uygun olması ve diğer markalarda bu asiditeyi bulamamanızdır. Kahvede asidite konusunda farkındalıklarınız arttıkça kendi damak zevkinize en uygun kahveyi seçmeniz kolaylaşır. Ofix Blog‘da bugünkü yazımızda, “Kahvede asidite nedir?” sorusuna cevap verecek, kahvede asidite ile ilgili merak edilen konular hakkında faydalı bilgiler paylaşacağız. 

Kahvede Asidite Oluşumu

Kahvenin aromasını ve kalitesini etkileyen en önemli unsurlardan biri olan kahvede asidite, kahve çekirdeklerinin kavrulması sırasında oluşur. Asidite terimi en temelde, kahveden gelen asitlerin ve aromaların oluşturduğu karışımı ifade eder. Kahvede asidite düzeyi arttıkça aroma miktarı artar. Asiditenin düşmesi ise aroma miktarını düşürür. Kahve üretimi için toplanan taze kahve çekirdekleri, kavurma işlemiyle birlikte kimyasal bir reaksiyon geçirir. Bu işlem sırasında kahve çekirdeklerinin yapısında önemli birtakım değişimler meydana gelir. Kavurma işleminde genellikle 3 tür asit açığa çıkar. Bunlar sitrik asit, fosforik asit ve malik asittir. Bu asit çeşitleriyle kahvede asidite konsantrasyonları meydana gelir. Her marka ve ürün grubunda kahve çekirdeklerinin kavrulma süresi farklı olduğu için, kahvede asidite konsantrasyonları da farklıdır. Alıştığınız bir markanın ürünlerinden aldığınız lezzeti bir başka markanın ürünlerinde bulamayışınızın en önemli nedeni de budur. Söz gelişi, Arabica kahve çekirdeklerini kullanan iki Türk kahvesi markasından birinin asiditesi diğerine göre farklı olacağı için her ikisinde aynı lezzeti bulamazsınız. 

Kahve çekirdeği türleri içinde her biri, kendine has birtakım asit içeriklere sahiptir. Çekirdekler kavruldukça asidite oranları değişir ve kahvenin kendine özgü aromatik yapısı oluşur. Kahve çekirdeklerinin kavrulma süreleriyle ilgili olarak az, orta ve uzun şeklinde üçlü bir ayrımdan bahsedilebilir. Kahvede asidite oluşumu, kahvenin türü ile çekirdeklerin kavrulma süresine bağlıdır. Kavurma işlemi uzadıkça kahvede asidite oranı düşer. Kısa süre kavrulan kahve çekirdeklerinin ise asidite oranı yüksektir. Kahve çekirdeklerinin kavrulma süresinin uzaması, asidite oranını düşürdüğü için aroma düzeyini azaltır. Başka deyişle, yüksek aromalı kahve tercih edenler aslında az kavrulmuş kahve çekirdeklerini tercih ediyor demektir. Az kavrulmuş kahve çekirdekleri, yüksek bir asiditeye sahip olduğu için daha yüksek bir aromaya sahiptir. Ancak bu kahvelerin tadı acıdır. Bunların tadını ve kokusunu diğerlerinden kolayca ayırt edebilirsiniz. Kahvenizde yüksek aromayı seviyorsanız az kavrulmuş yüksek asiditeye sahip kahve çekirdeklerini tercih edebilirsiniz. Ülkemizde daha çok orta ve yüksek aromalı ürünlerin tercih edildiğini söyleyebiliriz. 

Kahvede Asidite Çeşitleri

Kahve çekirdeklerinin kavrulması sırasında genellikle 3 tür asit açığa çıkar. Bunlardan sitrik asit, daha çok Arabica kahve çekirdeklerinin kavrulma işlemi sırasında ortaya çıkmakta. Kahveye narenciye notalarını kazandıran asit çeşidi sitrik asittir. Başka deyişle sitrik asit, kahve aromasına narenciye aroması kazandırır. Kahve çekirdeklerinin kavrulması sırasında oluşan fosforik asit ise kahveye tatlı notalar kazandırır. Fosforik asidin en önemli özelliği, bir tür tatlandırıcı olarak kullanılmasıdır. Eklendiği bileşiklere tatlı aromalar kazandıran fosforik asit sayesinde pek çok narenciyede ekşilik düzeyi azalır. Kavurma işlemi sırasında kahve çekirdeklerinde oluşan bir diğer asit çeşidi olan malik asit ise kahvenin meyve aromalarına sahip olmasını sağlar, kahveye özellikle şeftali ve erik notalarını kazandırır. İçtiğiniz kahveden şeftali veya erik kokusu alıyorsanız bunun nedeni, asidite konsantrasyonunda bulunan malik asittir. Malik asit kimi konsantrasyonlarda elma veya armut tadı da verebilir. 

Arabica Kahvede Asidite

Ülkemizde en sevilen kahve çekirdeklerinin başında Arabica kahve çekirdeği geliyor. “Coffea Arabica” olarak da bilinen bu kahve çekirdeğinin anavatanı Etiyopya’dır. Ülkemizde olduğu gibi dünya genelinde de Arabica kahve çekirdeğine ilginin yüksek olduğunu görüyoruz. Dünya kahve pazarı içinde Arabica kahve çekirdeğinin oranı yüzde 75’in üzerindedir. Hal böyle olunca, Arabica kahve çekirdeği üretimi dünyanın farklı pek çok coğrafyasında gerçekleştirilmekte. Başta Ortadoğu olmak üzere Afrika, Uzakdoğu ve Latin Amerika’da toplamda 80’den fazla ülkede Arabica kahve çekirdeği üretimi yapılıyor. Türk kahvesi olarak tükettiğimiz kahve de aslında Arabica kahve çekirdeklerinden elde edilmekte. Bununla birlikte, Arabica kahve çekirdeğinin yetiştirildiği iklim özelliklerine göre farklı birtakım özellikler kazanması, kavurma işlemi sırasında asidite farkının oluşmasına neden oluyor. Hatta yetiştirildiği topraklarda bulunan diğer meyve veya baharatların aromaları bile Arabica kahve çekirdeğinin aromasına kolayca geçebilmekte. 

Arabica kahve çekirdeklerinin aromasını etkileyen iklim, toprak yapısı vd. unsurları bir tarafa bırakırsak, Arabica kahvede asidite oranının genel olarak orta düzeyde olduğunu söyleyebiliriz. Türk kahvesi söz konusu olduğunda bunu kolayca gözlemleyebiliriz. Türk kahvesinin içiminin yumuşak, aromasının orta düzeyde olmasının nedeni, Arabica kahve çekirdeklerinin orta düzeyde kavrulmuş olmasıdır. Arabica kahvenin en önemli özelliği, aromasını orta kavrulmuş kahve çekirdekleriyle daha iyi göstermesidir. Ancak tabii ki, kahve çekirdeğinin yetiştirildiği iklim ve toprak yapısı gibi özellikleri ve kahve üreticisinin tercihlerine göre kahvenin aroması markadan markaya değişebilir. Düşük asiditeye sahip kahveler, ağızda herhangi bir tat bırakmadan, deyim yerindeyse su gibi akıp gider. Orta asiditeye sahip kahveler ise iyi bir kokuya sahiptir ve ağızda tadını uzun süre korur. Türk kahvesinden farklı olarak Arabica kahve, bazı filtre kahve çeşitlerinde de kullanılır. Bu ürünlerde ise yüksek asidite ve aroma daha fazla tercih edilir. Filtre kahvenin metabolizmayı hızlandırıcı etkisi, kahvede asidite ve aromanın yüksek oluşuyla yakından ilgilidir. 

Robusta Kahvede Asidite

En fazla tüketilen kahve çekirdeği türleri içinde ikinci sırada robusta kahve çekirdeği gelmekte. Bu kahve çekirdeği daha çok Orta Afrika, Güneydoğu Asya ve Brezilya’da yetiştiriliyor. Arabica kahve çekirdeğine karşın robusta kahve çekirdeği, son derece dayanıklıdır. Yetiştirildiği iklim ve toprak yapısı ile diğer etkenlerden çok az etkilenir. Fiyatının da daha uygun olduğunu söyleyebiliriz. Bu kahve çekirdekleri, hazır kahve çeşitleri ve espresso bazlı kahvelerde daha fazla kullanılmakta. Hazır kahve çeşitleri içinde özellikle 2’si 1 arada ve 3’ü 1 arada çeşitleri için robusta kahve çekirdekleri daha uygundur. Çünkü bu ürünlerde kullanılan krema, şeker, yağ ve tatlandırıcıların sağladığı aroma, robusta kahvede asidite konsantrasyonuyla daha uyumludur. Arabica kahvede asidite konsantrasyonu sütlü kahve konusunda pek çok kullanıcı için iyi bir deneyim sağlamamakta. Oysa robusta kahvede asidite konsantrasyonu, özellikle sütlü veya kremalı kullanım şekillerinde lezzetli bir kahve deneyimi sağlıyor. 

Robusta kahvede asidite düzeyi, sütlü kahvenin yanı sıra soğuk kahve çeşidinde de başarılı sonuçlar vermekte. Kahve pazarı içinde yeni bir tür olan soğuk kahvede kullanılan robusta kahve çekirdekleri, Arabica kahve çekirdeklerine oranla daha dayanıklı olduğu için soğuk kahvede aroma ve lezzet kaybına yol açmamakta. Başka deyişle Arabica kahve çekirdekleri, aslında soğuk kahve grubu için iyi bir seçim değildir. Robusta kahve çekirdeklerinin kısa süre kavrulması sonucunda asidite düzeyi yüksek soğuk kahvelerin aroması yüksektir. Uzun süre kavrulan robusta kahve çekirdeklerinde ise asidite düzeyi düştüğü için aroma seviyesi düşer. Kahve konusundaki tercihleriniz soğuk kahveden yanaysa, kahve çekirdeklerinin kavrulma sürelerine bağlı olarak kahvede asidite düzeyine göre tercihte bulunabilirsiniz. Örneğin marka tercihiniz Nescafe markasından yanaysa, yüksek aroma için Nescafe Xpress soğuk kahve Black Roast 250 ml iyi bir seçim olabilir. Düşük aroma içinse tercihinizi Nescafe Xpress soğuk kahve Latte 250 ml ürünümüzden yana kullanabilirsiniz. 

Liberica Kahvede Asidite

Arabica ve robusta kahve çekirdeklerine oranla liberica kahve çekirdekleri daha az bilinmekte ve tüketilmekte. Bu kahve çekirdeği ilk olarak 19. yüzyılda Arabica kahve çekirdeği temininde oluşan sorunlardan dolayı Filipinler’de üretildi. Günümüzde daha çok Güneydoğu Asya’da tüketilen bu kahve çekirdekleri, ülkemizde tercih edilen kahve lezzetine göre oldukça farklı bir lezzet sunuyor. Liberica kahve çekirdeklerinin en önemli özelliği, iri taneli olmalarıdır. Bu nedenle hem kavrulmaları, hem de öğütülmeleri ciddi ölçüde zordur. Az kavrulduğu için liberica kahvede asidite ve aroma düzeyi oldukça yüksektir. Asiditesi yüksek kahveler çok sert kahvelerdir ve bunların içimi zordur. Liberica kahve çekirdekleri Güneydoğu Asya’da kahve üretiminde kullanılırken, dünyanın farklı coğrafyalarında daha çok gıda sanayisinde hazır yiyecek ve atıştırmalık grubunda kullanılmakta. Liberica kahve ülkemizde çok küçük bir kesim tarafından tüketilmekte. 

Excelsa Kahvede Asidite

Kahve çekirdeği türlerinden bir diğeri de excelsa kahve çekirdeğidir. Diğer kahve çekirdeklerine oranla excelsa kahve çekirdekleri, çok kısa süre kavrulsalar bile yüksek bir aroma verir. Excelsa kahvede asidite düzeyi yüksek olduğu için az miktarda kavurmak bile yüksek aroma için yeterlidir. Kahve endüstrisinde excelsa kahve çekirdekleri, daha çok kahvenin aromasını yükseltmek için kullanılır. Arabica ve robusta kahvede daha yüksek bir aroma elde etmek isteyen kahve üreticileri, excelsa kahve çekirdekleriyle oluşturdukları harmanları tercih edebilir. Eğer yumuşak içimli Arabica kahve çekirdeklerinden yapılmış Türk kahvesine alışmışsanız, yüksek aromalı bir Türk kahvesinde Arabica kahve çekirdeklerinin excelsa kahve çekirdekleriyle harmanlanmış olduğunu kolayca anlayabilirsiniz. Yüksek aroma veren robusta kahve çekirdeklerinden oluşan soğuk kahve çeşitlerinde de yine excelsa kahve harmanlarına rastlayabilirsiniz. Excelsa kahvede asidite oranının yüksek olması, yüksek aroma için bu kahve çekirdeği türünü önemli hale getiriyor. 

Sonuç olarak kahvede asidite, kahve çekirdekleri ve kavrulma sürelerindeki farklılıklara göre değişim gösterir ve kahvenin lezzetini doğrudan etkiler. Lezzetli bir kahvenin anlamı kimilerine göre uzun süre kavrulmuş Arabica kahve çekirdeklerinde düşen asidite düzeyine bağlı olarak azalan aromayla ilgilidir. Kimilerine göre ise kısa süre kavrulmuş robusta kahve çekirdeklerinde yüksek asidite düzeyine bağlı olarak artan aromayla ilgilidir. Kahve çekirdeği türlerini ve kahve çeşitlerini tanıdıkça, kahvede asidite ile ilgili farkındalıklarınızı arttırabilir, damak zevkinize en uygun kahveyi bulabilirsiniz. Kahve alışverişlerinizi ise Ofix.com üzerinden uygun fiyat avantajı ve 1 günde teslimat hizmetimizle gerçekleştirebilirsiniz. Sitemizde satışı devam eden tüm kahve çeşitlerini buradan inceleyebilirsiniz. Kurumsal müşterilerimiz için sunduğumuz özel fırsatlardan yararlanmak içinse burayı tıklayabilirsiniz. 

Tüm okurlarımıza sağlıklı, keyifli ve bol kazançlı günler diliyoruz…