Plastik sarf malzemelerindeki numaralar ne anlama geliyor?

Plastik sarf malzemeleri hem günlük hayatımızda, hem de iş hayatımızda sıkça kullandığımız ürünler arasındadır efendim. Sunduğu pratik ve ekonomik çözümler nedeniyle bu ürünleri sıklıkla tercih ediyoruz. Plastik sarf malzemelerinin kullanım alanlarını, üzerlerindeki üçgen kutucuk içinde 1’den 7’ye kadar belirtilen numaralardan anlayabiliriz. Bu numaralar, yanlış tüketimden kaynaklanan sağlık sorunlarını engelleme amacı taşıyor. Özellikle de günlük tükettiğimiz su, süt, yoğurt ve ayran gibi ürünlerde bu numaralara dikkat etmemiz çok önemli. Ofix sitesinin online alışveriş rehberi Ofix Blog‘da bugünkü yazımızda, plastik sarf malzemelerindeki numaralar konusunu ele alacağız.

Plastik Sarf Malzemeleri ve Üzerlerindeki Numaralar

Başta da belirttiğimiz gibi, plastik sarf malzemeleri hemen her gün kullandığımız ürünler arasında. Bu ürünleri bilinçli kullandığımız sürece mesele yok. Fakat, bilgi noksanlığı veya dikkatsizlik durumunda bu ürünler, ciddi sağlık risklerini beraberinde getirmekte. Örneğin, yapı malzemesi olarak kullanıldığında pratik ve ekonomik çözümler sunan PVC grubu plastik ürünler, gıda tüketiminde kullanıldığında vücuda çok ciddi zararlar vermekte. Tekrar kullanım özelliğine sahip olmayan plastik sarf malzemelerinin uzun süreli kullanımı da ciddi sağlık risklerini beraberinde getiriyor. Bu bakımdan, plastik ürünleri almadan önce üzerlerindeki numaralara dikkat etmemiz çok önemli.

1 Numara: PETE veya PET

Polietilen tereftalat maddesinden üretilen plastik sarf malzemeleri bu gruptadır efendim. Bu ürünler, en yaygın plastik türüdür ve daha çok içme suyu ile diğer içeceklerin tüketiminde kullanılırlar. Pet şişe olarak bildiğimiz bu ürünler, oldukça yumuşak ve şeffaftır. İçeceklerin dışında sıvı yağların konulduğu pet şişeler de bu grupta yer alıyor.

Ne var ki bu ürünler, tek kullanımlık özelliğine sahip. Birden fazla kullanılmaları durumunda, bileşimlerindeki ağır metallerin ve değişik birtakım kimyasal maddelerin içeceklere karışma riski yükseliyor. Bu ürünleri ayrıca, sıcak ortamlarda kesinlikle bulundurmamak lazım. Isı artışıyla birlikte içecekler ile karışabilecek kimyasal maddeler, vücut içinde hormonal dengeyi bozacak etkilerde bulunabiliyor. Bu ürünleri, tüketim miktarınızı gözeterek satın almalısınız. Serin bir yerde bile olsa uzun süre beklemeleri halinde, içeceklerin aromalarında bozulma oluşabiliyor.

2 Numara: PE-HD

Yüksek yoğunluklu polietilen maddeden üretilen plastik sarf malzemeleri bu gruptadır efendim. Bu ürünler ilk gruptakilere göre daha sert ve mat görünümlüdür. Diğer içeceklerden farklı olarak süt tüketiminde kullanılan pet şişelerin bu grupta olması gerekir. Mutfak sarf malzemeleri için kullanılan plastik türü de bu grupta olmalı. UV ışınlarına ve yüksek ısıya karşı dayanıklı bu ürünler, BPA içermedikleri için sağlık riski oluşturmaz.

Gıda tüketimi ve mutfak araç gereçlerinin yanı sıra oyuncak seçiminde de bu gruptaki plastik ürünler tercih edilmeli. Gıda maddelerinde olduğu gibi cilde de herhangi bir kimyasal geçişi bu gruptaki plastik ürünlerde söz konusu olmamakta. Bu türdeki plastik sarf malzemeleri, yüksek ısıda bile gıdaların tadında bozulma meydana getirmez. Bu ürünler ayrıca, bulaşık makinesinde yıkanabilir ve mikrodalga fırında kullanılabilir.

3 Numara: V veya PVC

Polivinil klorürden üretilen plastik sarf malzemeleri bu gruptadır efendim. Çok yaygın bir kullanım alanına sahip bu ürünleri hayatımızın pek çok alanında görebiliriz. Plastik borulardan duş malzemelerine, deterjan gibi temizlik ürünleri ambalajlarından plastik zemin kaplamalarına kadar pek çok alanda bu ürünler kullanılmakta. Bu ürünlerin bir kısmında ftalat denilen daha güçlü bir kimyasal madde bulunuyor. Bileşiminde ftalat kullanılan ürünler, diğer PVC ürünlerine göre daha dayanıklı ve esnek.

Ne var ki, 3 numaralı plastik sarf malzemeleri yapı malzemesi olarak çok iyi olsa da gıda tüketiminde kesinlikle kullanılmamalı. PVC içeren kaplarda hazırlanan yiyeceklerle vücuda yüksek miktarda toksik madde alımı gerçekleşmekte. Oyuncak yapımında da kullanılabilen bu plastik türü diğerlerine göre daha yumuşak olduğu için bazen tercih edilebiliyor. Oysa, vücutta biriken toksik maddeler ve özellikle de ftalat, zaman içinde kısırlığa yol açabilmekte ve kanserojen etkilerde bulunabilmekte.

4 Numara: PE-LD

Bu gruptaki plastik sarf malzemeleri düşük yoğunluklu polietilenden üretilmektedir efendim. Daha çok çöp torbaları, çöp kovaları ve yemek saklama kaplarında kullanılırlar. Bu ürünler de PE-HD grubu plastik sarf malzemeleri gibi gıda tüketiminde tercih edilebilir. Fakat, içeceklere herhangi bir kimyasal madde karıştırmasalar da bu ürünlerin su tüketiminde kullanımı tavsiye edilmemekte. Deterjan ambalajları gibi diğer kullanım türlerinde ise uzmanlar tarafından bir sakınca görülmemekte. Bu ürünler ayrıca, bulaşık makinesinde yıkanabilir ve mikrodalga fırında kullanılabilir.

5 Numara: PP

Polipropilenden üretilen bu gruptaki plastik sarf malzemeleri, en güvenli plastik ürünlerdir efendim. Enjeksiyon kalıplama gerektiren ürünlerde ve özellikle de şişe kapakları ile gıda kutularında yaygın olarak kullanılırlar. Diğer plastik türlerine oranla daha sert oldukları halde, oldukça hafiftirler ve ısı dirençleri yüksektir. Isıtıldıklarında diğerleri gibi erimezler. Dayanıklılık özelliği yüksek olan bu plastik türü, gıdaları çok iyi sakladığı gibi, yağlanma ve rutubete karşı da iyi bir koruma sağlıyor. PP etiketini taşıyan bu ürünler, bileşimlerinde bulundurdukları kimyasal maddeleri gıdalara bulaştırma riskine sahip değil. Bu ürünler de yine bulaşık makinesinde yıkanabilir ve mikrodalga fırında kullanılabilir.

6 Numara: PS

Polistiren maddesinden üretilen plastik sarf malzemeleri bu gruptadır efendim. Daha çok köpüklü bardak yapımında kullanılırlar. Bu ürünlerin yanı sıra yemek paketleri ve marketlerden satın aldığımız etlerin konduğu kullan-at ürünler de bu maddeden üretilir. Bu ürünlerin ısıyla temas etmesi halinde ortaya çıkan kötü koku, bileşimindeki stiren maddesinden kaynaklanıyor. Gıdaların tadını bozduğu gibi kanserojen etkilerde de bulunabilen polistiren maddesi ise günümüzde pek çok tartışmaya konu olmakta. Bu ürünlerin ısıyla kesinlikle temas etmemesi gerekiyor.

7 Numara: Other veya O

İlk 6 grupta kullanılan kimyasal maddelerden farklı bir bileşime sahip ve bisphenol A (BPA) bulunduran plastik sarf malzemeleri bu gruptadır efendim. BPA maddesi, sağlık açısından son derece risklidir. Plastik yüzeylerde parlaklığı sağlayan bu madde polikarbonatla birleştiğinde kanserojen etkide bulunuyor. 7 numaralı plastik sarf malzemelerini satın almadan önce, bunların yerine kullanabileceğiniz diğer gruplardaki ürünleri incelemeniz doğru bir yaklaşım olacaktır. En zararlı plastik türü olan bu ürünler, ancak gerekli önlemler alındıktan sonra ve son tercih olarak kullanılmalı.

Tüm okurlarımıza sağlıklı, keyifli ve bol kazançlı günler diliyoruz…